دمپر شومینه چیست و چگونه کار می‌کند؟

دمپر شومینه وسیله‌ای است که می‌تواند به صورت دستی باز یا بسته شود تا به گازها و سایر محصولات جانبی شومینه اجازه دهد تا در هنگام باز بودن به طور ایمن از ساختمان خارج شوند. دمپرهای شومینه معمولاً در پایه دودکش یافت خواهندشد و از فلز یا سرامیک ساخته شده تا بتوانند در برابر گرمای آتش و دود، هوا و گازهای حاصل از آن مقاومت کنند. یک دمپر باز اجازه می‌دهد تا دود و سایر گازهای مضر تولید شده توسط آتش از شومینه خارج شود و همچنین هوای بیشتری را از خارج برای کمک به روشن بودن آتش فراهم خواهدکرد.

اگر دمپر هنگام استفاده از شومینه بسته شود، دود و گاز وارد اتاق خواهدشد که در صورت عدم رسیدگی سریع می‌تواند یک خطر بالقوه جدی برای سلامتی باشد. قبل از پرداختن به ادامه این مطلب، خدمت شما عزیزان این نکته را یادآور می‌شویم که برای خرید دمپر و بررسی انواع آن، می‌توانید به صفحه محصولات تهویه‌ سان مراجعه فرمایید.

دمپر شومینه در کجا قرار دارد؟

یک دمپر شومینه سنتی معمولاً درست در داخل پایه دودکش (به نام گلوگاه دودکش)، در بالای شومینه قرار می‌گیرد. این طراحی اجازه می‌دهد تا دمپر از دید پنهان شود، اما از داخل شومینه نیز به راحتی قابل دسترسی خواهدبود. گاهی اوقات ممکن است یک دمپر در بالای دودکش شما قرار داشته باشد که به عنوان دمپر بالا یا درپوش دمپر شناخته می‌شود.

دمپر دودکش برای چه مواردی استفاده می‌شود؟

دمپری که در داخل دودکش قرار دارد به طور سنتی با شومینه چوب‌سوز استفاده می‌شود و می‌توان آن را درست بالای شومینه یا بالای دودکش پیدا کرد، اما چرا باید از دمپر شومینه استفاده کنید؟ این ابزار پرکاربرد برای موارد زیر استفاده می‌شود:

• کمک به کنترل کارایی و کاهش شدت آتش سوزی در شومینه با بستن جزئی دمپر.
• اطمینان حاصل کنید که دود و گازهای زائد ناشی از آتش سوزی زمانی که دمپر باز است، از خانه شما خارج می‌شود.
• جلوگیری از ورود هوای سرد یا گرم از بیرون از طریق شومینه در زمانی که از شومینه استفاده نمی‌شود و دمپر بسته است.
• جلوگیری از خروج هوای گرم یا هوای مطبوع از دودکش در زمانی که از شومینه استفاده نمی‌شود و دمپر بسته است.
• جلوگیری از ورود باران، حیوانات و زباله از طریق دودکش به داخل شومینه در صورت بسته بودن دمپر.

مزایای اصلی آن عبارتند از:

• با بستن جزئی دمپر، خروجی دودکش را کاهش دهید.
• کمک به کنترل سرعت سوختن آتش
• کمک به کاهش میزان گرمای از دست رفته در دودکش.
• کمک به خاموش کردن آتش در اجاق گاز هیزمی همراه با استفاده از دریچه‌های هوای اجاق گاز.
• کمک به جلوگیری از ورود باران، حیوانات و زباله‌ها به داخل اجاق گاز از طریق دودکش در هنگام بسته شدن دمپر.
• درب بسته روی اجاق چوبی از خروج هوای گرم از خانه و ورود هوای سرد جلوگیری می‌کند. بنابراین زمانی که از اجاق گاز استفاده نمی‌شود، دمپر دودکش معمولاً نیازی به بسته شدن ندارد.

تفاوت بین دودکش و دمپر چیست؟

دودکش لوله‌ای است که از شومینه به بیرون خانه امتداد می‌یابد تا هرگونه گازهای زائد، دود و ذرات کوچک ناشی از آتش‌سوزی را که به داخل خانه رها می‌شود، تخلیه کند. دمپر وسیله‌ای است که در داخل دودکش قرار دارد و به کنترل سرعت انتشار هوای گرم، گازهای زائد و دود از شومینه در هنگام آتش سوزی کمک می‌کند و در عین حال، به کاهش جریان هوای سرد از بیرون کمک خواهدکرد.

آیا شومینه نیاز به دمپر دارد و استفاده از آن ضروری است؟

شومینه برای کار کردن نیازی به دمپر ندارد و داشتن آن برای کنترل آتش سوزی در خانه شما ضروری نیست. اما گاهی اوقات نصب یک دمپر در شومینه یا اجاق گاز می‌تواند یک مزیت باشد و دلیل اصلی اینکه شما می‌خواهید یک دمپر شومینه داشته باشید، کمک به جلوگیری از خروج گرما از خانه در طول ماه‌های زمستان است، به خصوص زمانی که گرمایش مرکزی روشن باشد. همچنین می‌تواند در ماه‌های تابستان مفید بوده و یک دمپر بسته از خروج هوای خنک‌تر از خانه شما در اتاق‌های دارای تهویه مطبوع جلوگیری می‌کند.

مزیت دیگر این است که شاید قطر دودکش برای اندازه شومینه بیش از حد بزرگ باشد؛ یک دمپر نیمه بسته به محدود کردن اندازه دودکش کمک می‌کند. علاوه براین، هوای زیاد و تمام گرما می‌تواند از دودکش خارج شود و آتش با سرعت بیشتری می‌سوزد.

از سوی دیگر، نداشتن دمپر در شومینه می‌تواند در برخی شرایط چیز خوبی باشد؛ زیرا قادر خواهدبود از احتمال آتش سوزی در شومینه شما در صورت فراموش کردن بسته بودن دمپر جلوگیری کند.

آیا همه دودکش‌ها دمپر دارند؟

همه دودکش‌ها دمپر ندارند و شومینه‌های باز را معمولاً می‌توان با دمپری که در قسمت بالایی جعبه آتش قرار دارد، پیدا کرد. یافتن یک دمپر به عنوان بخشی از یک شومینه روباز معمول است، اما در برخی موارد شاید اصلاً دمپر وجود نداشته باشد. همچنین این امکان وجود دارد که شما یک شومینه قدیمی بدون دمپر داشته باشید و هیچ دمپری در هیچ کجای شومینه ما یا بالاتر از دودکش نصب نشده باشد.

آیا اجاق هیزمی به دمپر نیاز دارد؟

در بسیاری از موارد، اجاق هیزمی به دمپر دودکش نیاز ندارد، اما بسته به موقعیت، داشتن آن می‌تواند مفید باشد. دودکش برای مکیدن هر دود و گازی که در اثر آتش از اجاق گاز هیزمی ایجاد می‌شود و همچنین برای ایجاد مسیر ایمن برای دود و گازهای خانه شما لازم است. پس یک دمپر واقع در یک دودکش می‌تواند برای کاهش اثربخشی بر روی یک مشعل چوب استفاده شده و مقدار زیادی از گاز تولید شده می‌تواند از خانه شما خارج شود.

با بستن حجم کمی از دمپر می‌توانید کشش مورد نیاز را ایجاد کنید و اطمینان حاصل نمایید که اجاق گاز به حداکثر کارایی خود برای انتشار گرما می‌رسد. با کاهش سرعت خروج گازها از اجاق گاز شما، به سوزاندن ثانویه این گازها کمک می‌کنید و اجازه می‌دهید اجاق گاز شما گرمای بیشتری تولید کند. برای دست یافتن به اهداف زیر می‌توان از دمپر اجاق چوبی استفاده کرد:

1. در دوره‌های هوای سرد یا گرم.
2. در دوره‌های فشار بالا یا پایین.

از آنجایی که هر منطقه دارای شرایط محیطی متفاوت است، ارزش دارد آن را که با یک متخصص محلی صحبت کنید تا نظرات آنها در مورد اینکه آیا اجاق هیزمی جدید یا موجود شما نیاز به دمپر دارد یا خیر، را بدانید.

دمپر دودکش چگونه کار می‌کند؟

دمپرهای دودکش اجسامی هستند که باید به صورت دستی به کار گرفته شوند. بنابراین مهم است که بدانیم آنها چگونه کار می‌کنند تا در هنگام بسته بودن دمپر، آتش سوزی ایجاد نشود، زیرا از خروج بیشتر دود و گازها از خانه جلوگیری می‌کند. دمپرهای دسته دار را نیز معمولاً می‌توان با چفت‌هایی روی دسته پیدا کرد که امکان باز یا بسته شدن جزئی آنها را در زوایای خاص فراهم می‌کند.

این ویژگی اجازه می‌دهد تا کارایی و شدت آتش کنترل شود و با نیمه باز گذاشتن دمپر، می‌توانید یاد بگیرید که آتش را دقیقاً با اضافه کردن کنده‌های بیشتر یا گاز دادن بیشتر به شومینه کنترل کنید و همچنین اجازه دهید دود و گازهای تولید شده توسط آتش از خانه شما خارج شود.

تا 80٪ یا 90٪ از گرمای تولید شده در شومینه می‌تواند به جای استفاده از آن برای گرم کردن خانه، در دودکش از بین برود و خوشبختانه با تنظیم دمپر می‌توانید به کاهش اتلاف حرارت کمک کنید.

چگونه دمپر شومینه را باز و بسته کنیم؟

اگر یک دمپر سنتی در گلوی دودکش خود دارید، با نگاه کردن به قسمت بالای شومینه، کنترل دمپر خود را پیدا کنید. ممکن است یک اهرم دسته‌دار داشته باشید که به سمت جلو یا طرفین کار می‌کند. برای دستگیره با کنترل‌گر قفلی، دستگیره را بلند کرده و تا آنجا که ممکن است از خود دور کنید تا دمپر کاملا باز شود. برای جلوگیری از بسته شدن مجدد دمپر، دستگیره را دوباره به سمت پایین در قفل بیندازید. برای بستن دمپر، به سادگی روند را معکوس کنید؛ یعنی دسته را بلند کرده و تا جایی که می‌خواهید به سمت خود بکشید.

سایر دمپرها به صورت معکوس کار خواهند کرد و با کشیدن اهرم به سمت خود، می‌توانید دمپر را باز کنید، در حالی که اگر آن را به سمت شومینه برگردانید، آن را می‌بندد.

سخن پایانی

یک دمپر دودکش معمولا درست بالای اجاق شومینه یا در پایه دودکش یافت می‌شود، اما ممکن است بالاتر از دودکش قرار داشته باشد. این دستگاه برای باز یا بسته شدن باید به صورت دستی کار کند و بنابراین، همیشه مجموعه‌ای از کنترل‌ها روی دودکش وجود دارد که دمپر را به کار می‌اندازد.

با بستن دمپر، از عبور بیشتر هوا از آن نقطه در داخل دودکش، در هر جهت جلوگیری می‌کنید. با باز بودن دمپر، هوا می‌تواند آزادانه در هنگام آتش سوزی و حتی در زمانی که از شومینه استفاده نمی‌شود، به سمت دودکش برود. اما شاید بپرسید که آیا دودکش من باز است یا بسته؟ اگر مطمئن نیستید که دمپر روی دودکش باز است یا بسته، می‌توانید مراحلی را مانند بازرسی بصری و گوش دادن به علائم باز یا بسته بودن دمپر را انجام دهید.